Gaidhlig

Slighe-trama Innis Tùir, Siorrachd Pheairt #gàidhlig

Thug sinn sùil air slighe-trama gu math neo-àbhaisteach ann an Èirinn – meur-loidhne ann am Fionntamhnach (Fintona) ann an Contae Tír Eoghain.

Bha an stèisean mu mhìle air falbh bhon bhaile fhèin agus mar sin, thog iad meur-loidhne eadar an stèisean agus meadhan a’ bhaile. Ach leis gur e baile beag a bh’ ann is gun robh an loidhne gu math goirid, chleachd iad trama eich air an loidhne seach trèana.

Nuair a bha mi a’ dèanamh beagan rannsachadh air Fionntamhnach, fhuair mi a-mach gun robh loidhne den aon sheòrsa againn ann an Alba uair.

Trama Innis Tùir, Siorrachd Pheairt, Dealbh bho Wikimedia Commons

B’ e seo slighe-trama Innis Tùir (Beurla: Inchture) ann an Siorrachd Pheairt ann an Cars Ghòbhraidh. Bha stèisean Innis Tùir air an loidhne eadar Peairt is Dùn Dè mu mhìle gu leth a deas air a’ bhaile agus mar sin, chaidh meur-loidhne a thogail gu meadhan a’ bhaile fhèin. Dh’fhosgail an loidhne ann an 1849 agus b’ e an Inchture Express no an Railway Car am far-ainm a bh’ aig muinntir a’ bhaile air an trama eich.

Coltach ri Fionntamhnach, bhiodh an trama eich a’ ruith do luchd-siubhail ach bhiodh loco àbhaisteach a’ dol ann gus bathair a thogail bho fhactaraidh bhricichean is thaidhlichean a’ bhaile.

Dhùin an loidhne bheag seo ann an 1916 agus chaidh na rèilichean a thogail airson a chleachdadh sa Chogadh Mhòr. Chaidh stèisean Innis Tùir a dhùnadh ann an 1956.

Alasdair

Tadhail air Trèanaichean, tramaichean is tràilidhean

Ìre 2 de Bhile nan Eucoirean Gràin gu bhith ann

Le Oifigear Gàidhlig

Tha Comataidh a’ Cheartais air ainmeachadh gun tòisich Ìre 2 de Bhile Eucoirean Gràin is Òrdugh Phobalach Dimàirt sa tighinn. Tha tòrr dhaoine ann a’ choimhearsnachd Ghàidhlig air ùidh a nochdadh san reachdas seo, le grunn bhuidhnean is dhaoine fa-leth air am beachdan a chur a-staigh dhan cho-chomhairle aig Ìre i. Seo bhidio goirid a … Leugh an corr de

Tadhail air Blog Pàrlamaid na h-Alba

A’ tighinn a dh’aithghearr air trèanaichean, tramaichean is tràilidhean

Le alasdairmaccaluim

Chan eil cus chothrom agam a dhol air trèanaichean an-dràsta!

Cha robh mi air trèana sam bith am-bliadhna fhathast agus cha robh mi air trèana ach mu 5 tursan bhon Mhàirt 2020 uile gu lèir.

Ach tha mi air a bhith a’ dol air feadh an t-saoghail tro leabhraichean is bhidiothan agus tha an glasadh-sìos air leisgeil a thoirt dhomh beagan rannsachaidh a dhèanamh air rudan gu math faisg orm agus gus tòrr leabhraichean a cheannach air rudan a tha an dà chuid air an stairsneach agam fhèin agus gu math fad air falbh bhuam!

Seo na leabhraichean is cairtean-puist a tha mi air cheannach bho chionn ghoirid:

A chionn ’s nach urrainn dhomh Ghlaschu a Deas fhàgail an-dràsta, tha mi air a bhith a’ coimhead air na tha air fhàgail de slighean-trama, slighean bus-tràilidh agus seann rathaidean-iarainn air na cuairtean làitheil agam.

Tha mi ag obair air puist mu na leanas an-dràsta. Ma tha beachd sam bith agaibh leig fios – a bheil rud sam bith eile a bu toil leibh fhaicinn?

Rathaidean-iarainn ann an Ibrox agus Baile a’ Ghobhainn
Tramaichean-smùid Bhaile Ghobhainn
Trama-eich ainmeil ann am Fionntamhnach (Fintona) ann an Contae Tír Eoghain, Èirinn (agus rathaidean-iarainn neo-àbhaisteach ann an Èirinn!)
Tramaichean anns a’ Chòrn
Rathaidean-iarainn an Eilean Sgitheanaich

Alasdair

Tadhail air Trèanaichean, tramaichean is tràilidhean

Ath-bheothachadh ann an Àfard? #gaidhlig

Le alasdairmaccaluim

Tha iomairt a’ dol air adhart aig an àm seo gus Rathad-iarainn Srath Àfard (Alford Valley Railway) ann an Siorrachd Obar Dheathain ath-fhosgladh.

’S e rathad-iarainn caol-ghèidse a tha seo a tha a’ ruith bho sheann stèisean a’ bhaile tro raon goilf a-steach gu pàirc.

Tha an loidhne, a tha mu mhìle a dh’fhaidte, a’ tòiseachadh ann an stèisean a’ bhaile ach, an àite a bhith a’ dol air làrach na seann loidhne a dhùin ann an 1965, tha i air slighe gu tur ùr.

Dh’fhosgail an rathad-iarainn ann na 1980 agus thadhail mi air aon turas air ais ann 2011. ‘S e loidhne àlainn a th’ ann le seallaidhean brèagha agus tha i ri taobh Taigh-tasgaidh Còmhdhail Roinn a’ Mhonaidh cuideachd.

Nuair a chaidh mi ann, ge-tà, bha an loidhne ann an droch staid le lusan a’ fàs tron trac agus bha e follaiseach gun robh beagan TLC a dhìth air an loidhne. Smaoinich mi aig an àm gur dòcha nach maireadh an loidhne ro fhada – agus cha robh mi fada ceàrr oir dhùin i ann an 2017.

Gu fòrtanach, tha companaidh coimhearsnachd air an loidhne a ghabhail thairis agus tha iad air iomairt maoineachadh sluaigh a chur air bhog gus an stèisean a sgeadachadh. Gur math a thèid leotha!

Seo bhidio a thog mi den loidhne air ais ann an 2011

Alasdair

Tadhail air Trèanaichean, tramaichean is tràilidhean

Gaelic Promotion as Social Justice, Part 5: What You Can Do for Gaelic and the Gaels

Le Bella Caledonia Editor

In the last four articles in this series, I explained that Scottish Gaelic is the endangered language of the highly minoritized Scottish Gaelic community, especially the ethnic group known as the Scottish Gaels; that the Gaels, over the course of the last millennium, have endured terrible and continuous injustice at the hands of the state […]

Tadhail air Ghetto na Gàidhlig – Bella Caledonia

The Basse Yutz Flagons and BBC Myth-Making

Le Bella Caledonia Editor

In Neil McGregor’s much-admired radio series A History of the World in 100 Objects he today focused on the early world of the Celts through two bronze drinking flagons, the Basse Yutz Flagons – considered to be the most important and earliest examples of Celtic art. As his programme reaches a crescendo of analysis he […]

Tadhail air Ghetto na Gàidhlig – Bella Caledonia

Kerr’s Miniature Railway, Obar Bhrothaig gu bhith a’ dùnadh #gàidhlig

Le alasdairmaccaluim

Às dèidh 85 bliadhna, tha Meanbh-rathaid-iarainn Kerr’s gu bhith a’ dùnadh.

Tha an loidhne bheag seo ann am pàirc eadar prìomh loidhne a’ Chosta an Ear gu Obar Dheathain agus an tràigh⠀.

⁠⠀
Tha àireamh an luchd-cleachdaidh air a bhith a’ dol an lughad fad bhliadhnaichean agus an-uiridh, cleachd nas lugha na 3,000 duine an rathad-iarainn fad na bliadhna. ⁠⠀
⁠⠀
Tha John Kerr leis a bheil an rathad-iarainn ag ràdh gum bi e fosgailte airson a’ chòrr den t-seusain agus gun tèid fios a sgaoileadh mu na làithean fosgailte mu dheireadh a dh’aithghearr air Facebook agus air an làraich-lìn.⁠ Tha e ag ràdh nach e cùis airgid a th’ ann ach gu bheil na saor-thoilich is e fhèin air an dì-mhisneachadh gu mòr le cho beag dhaoine a tha ga chleachdadh.
⁠⠀
Thuirt e cuideachd gu bheil grunn dhaoine is bhuidhnean air fios a chur thuige mu bhith ag ath-fhosgladh na loidhne ann an cruth no àite eile ach nach bi e fhèin an sàs ann. Chì sinn dè thachras. ⁠⠀

Alasdair
⁠⠀

Tadhail air Trèanaichean, tramaichean is tràilidhean

Aithisg Bhliadhnail 2019-20 ri faighinn #gàidhlig

Le Oifigear Gàidhlig

Chaidh aithisg bhliadhnail ùr na Pàrlamaid fhoillseachadh an-diugh. Tha i ann an cruth dà-chànanach sa Ghàidhlig agus sa Bheurla. Anns an aithisg, gheibh sibh a-mach na bha a’ dol sa Phàrlamaid agaibh ann an 2019-20 le staitistearachd agus fiosrachadh gu leòr! Agus ma tha BSL agad, gheibhear geàrr-chunntas den aithisg sa chànan sin cuideachd. Alasdair … Leugh an corr de

Tadhail air Blog Pàrlamaid na h-Alba

Bhidio ùr mu Athchuingean Pàrlamaideach #gàidhlig

Le Oifigear Gàidhlig

Tha sinn air bhidio ùr fhoillseachadh sa Ghàidhlig mu athchuingean poblach. Tha e a’ freagairt tòrr cheistean chumanta, a’ gabhail a-steach: Ciamar a chuireas tu athchuinge a-steach? Cia mheud ainm a dh’fheumas tu? Am faod e a bhith mu chuspair sam bith? Am faod mi athchuinge a chur a-steach air-loidhne? Dè thachras às dèidh dhomh … Leugh an corr de

Tadhail air Blog Pàrlamaid na h-Alba

Responding Creatively to The Gaelic Crisis

Le Bella Caledonia Editor

Like many Gaelic speakers, this week I was left reeling with the title of the new book by Conchúr Ó Giollagáin and aghast at the spin put on it by the mainstream print and online media. The news even travelled so far as CNN. When have they shown any interest whatsoever in our minoritised community? […]

Tadhail air Ghetto na Gàidhlig – Bella Caledonia