Gaidhlig

From mighty Okes….. Iomairtean rèile ann an Kernow agus Devon

Dh’aithris mi bho chionn ghoirid air ath-fhosgladh rathad-iarainn Dartmoor bho Exeter gu Okehampton. Chaidh seo a mhaoineachadh tro phrògram “ath-thionndadh Beeching” aig Riaghaltas na RA.

Ach gu h-eachdraidheil, chùm an loidhne a’ dol dhan iar-thuath gu Porthbud (Bude) anns a’ Chùirn agus gu deas gu Tivertson agus Plymouth ann an Devon.

Seo mapa de chùisean mar a tha iad a-nis:

Agus seo mapa le cùid de na molaidhean leudachaidh.

(Ainmean Còrnais an toiseach sa Chùirn, ainmean Beurla an toiseach ann an Sasainn_

Tha deagh sheansa gun tèid an loidhne gu Tiverton ath-fhosgladh sa mheadhan-ùine. Tha taic na comhairle ris agus tha iad an dùil airgead fhaighinn bho luchd-leasachaidh thaighean ùr air a shon. Cuideachd, chan eil loidhne ro fhada a bhios innte – dìreach 5.5 mìle.

Chosgadh e tòrr a bharrachd an loidhne bho Thiverton gu Okehampton ath-fhosgladh ach dh’fhaodte gum feumar fhosgladh a-rithist latha de na làithean mar thoradh air atharrachadh na gnàth-shìde.

Aig an àm seo, feumaidh trèanaichean eadar Exeter agus Plymouth a dhol air an Dawlish Wall, far a bheil an loidhne air balla an cois na cladaich. Chaidh a sgrìos ann an stoirm ann an 2014 agus thug e mìosan mòra ath thogail. A bharrachd air seo, ’s ann tric a bhios an loidhne dùinte nuair a tha a’ mhuir àrd. San fhad ùine ma tha, tha a h-uile coltas gum bi feum air loidhne Okehampton-Tiverton-Plymouth mar diversion oir tha fios gum bi a’ mhòr-loidhne dùinte nas trice san àm ri teachd.

A bharrachd air na loidhnichean seo ann an Sasainn, tha iomairt ann gus loidhne Okehampton ath-fhosgladh gu seann cheann na loidhne ann am Porthbud/Bude anns a’ Chòrn. ‘S e pròiseact mòr cosgail a bhiodh seo – rathad-iarainn de mu 20 mìle a dh’fhaide. Chosgadh seo na ceudan de mhìltean agus chan eil ach 10,000 duine a’ fuireach ann am Bude fhèin (agus 2,500 air an aon stèisean eile air an loidhne – Holsworthy) is mar sin, ‘s e “iarraidh mòr” a th’ ann mar a chanas iad.

Ach chan eil sin a’ cur dragh air Connect Bude, an iomairt airson ath-fhosgladh. Chan eil a’ Chòrn a Tuath air an lìonra rèile a tuath aig an àm seo agus bhiodh seo air leth feumail airson ceann a tuath na dùthcha san fharsaingeachd. Nam biodh Seanadh Còrnach ann – mar a tha tòrr dhaoine ag iarraidh, tha fios gum biodh seo àrd air an liosta de leasachaidhean bun-structar.

Nollaig Chridheil a h-uile duine!

Alasdair

Tadhail air Trèanaichean, tramaichean is tràilidhean

Aithisg bhliadhnail na Pàrlamaid air fhoillseachadh

Le Oifigear Gàidhlig

Dè rinn Pàrlamaid na h-Alba sa bhliadhna mu dheireadh? Cia mheud bile a chaidh aontachadh? Cia mheud ceist a chaidh a chur? Dè na cuspairean a chaidh a dheasbad? Faigh a-mach ann an Aithisg Bhliadhnail Pàrlamaid na h-Alba a chaidh fhoillseachadh an-diugh. Mar as àbhaist, tha an aithisg dà-chànanach ann an Gàidhlig agus Beurla. Gheibhear … Leugh an corr de

Tadhail air Blog Pàrlamaid na h-Alba

Prìomhachasan nan Comataidhean – co-chomhairle

Le Oifigear Gàidhlig

Chaidh na comataidhean aig Pàrlamaid na h-Alba a stèidheachadh bho chionn ghoirid – ach dè an obair a bhios aca? Faodaidh tu fhein buaidh a thoirt air sin! Tha na comataidhean air co-chomhairle a thòiseachadh mu na prìomhachasan a bu chòir a bhith aig na Comataidhean rè an t-seisein seo den Phàrlamaid. ‘S e co-chomhairle … Leugh an corr de

Tadhail air Blog Pàrlamaid na h-Alba

Seachdain Mothachaidh nam Bodhar

Le Oifigear Gàidhlig

Tha sinn uile air a bhith a’ smaoineachadh mu thaghadh Pàrlamaid na h-Alba an t-seachdain seo, ach ’s e Seachdain Mothachaidh nam Bodhar a th’ ann cuideachd agus mar sin, tha Oifigear Cànan Sòidhnidh Bhreatainn na Pàrlamaid air post-bloga sònraichte a sgrìobhadh dhuinn! Haidh, is e Mar Mac a’ Mhaoilein an t-ainm a tha orm … Leugh an corr de

Tadhail air Blog Pàrlamaid na h-Alba

Trèanaichean san taghadh!

Le alasdairmaccaluim

Chan fhada gus am bi taghadh Pàrlamaid na h-Alba ann agus tha manifestothan nam pàrtaidhean uile air tighinn a-mach.

Dè tha iad ag ràdh mu rathaidean-iarainn?

Tòrr, feumar a ràdh! Agus eu-choltach ri ceistean connspaideach mar am bunreachd, tha e coltach gu bheil tòrr aonta ann eadar na prìomh phàrtaidhean.

Seo na pìosan bho na manifestothan uile (anns an òrdugh anns an tàinig iad a-mach). Tha ùidh shònraichte agam ann am fosglaidhean/ath-fhosglaidhean rèile agus tha mi air na pìosan a chur ann gu sònraichtemu rathaidean-iarainn ùra.

Am Pàrtaidh Uaine

Seo ceangail ri Rail For All. Tha an aithisg a’ moladh tòrr ath-fhosglaidhean rèile.

An SNP

Liberalaich Dheamocratach na h-Alba

Tòraidhean na h-Alba

Mini-manifesto nan Tòraidhean airson Ear-thuath na h-Alba

Pàrtaidh Làbarach na h-Alba

Alba

Cha b’ urrainn dhomh iomradh sam bith a lorg air rathaidean-iarainn ann am manifesto Pàrtaidh Alba.

A rèir coltais, tha co-aonta ann gu bheil feum air rathaidean-iarainn ùra, a’ gabhail a-steach rathaidean-iarainn ùra ann an sgìrean dùthchail. Tha leudachadh Loidhne a’ Waverley gu Hawick agus Carlisle air ainmeachadh gu tric gu sònraichte.

Ged nach robh rùm gu leòr gus a h-uile rud bho na manifestothan mu dheidhinn còmhdhail a chur an seo, tha tòrr annta cuideachd mu shiostam thiocaidean nas fheàrr a bhios freagarrach airson dìofar mhodhan còmhdhail.

Chì sinn dè thachras san taghadh, ach ge b’ e cò a bhuannaicheas, tha e coltach gum bi rathaidean-iarainn ùra againn! Nach math sin.

Dè an rathad-iarainn ùr a b’ fheàrr leat fhaicinn an Alba? Waverley Route? Cill Rìmhinn? Ceann Phàdraig/Baile nam Frisealach? Allmhaigh-Dùn Phàrlain? Crois-rèile Ghlaschu? South-sub Dhùn Èideann? Eile? Leig fios gu h-ìosal!

Alasdair

Tadhail air Trèanaichean, tramaichean is tràilidhean

Gaelic Word of the Week – British Sign Language – Cànan Soidhnidh Bhreatainn

Le Oifigear Gàidhlig

Each week we publish the text of our Gaelic Word of the Week podcast here with added facts, figures and photos for Gaelic learners who want to learn a little about the language and about the Scottish Parliament – Pàrlamaid na h-Alba. This week we are looking at British Sign language. Sign Language Week will be taking … Leugh an corr de

Tadhail air Blog Pàrlamaid na h-Alba

Gaelic Word of the Week – Railway – Rathad-iarainn

Le Oifigear Gàidhlig

Each week we publish the text of our Gaelic Word of the Week podcast here with added facts, figures and photos for Gaelic learners who want to learn a little about the language and about the Scottish Parliament – Pàrlamaid na h-Alba. This week we are looking at Railways. Earlier this week saw a debate in … Leugh an corr de

Tadhail air Blog Pàrlamaid na h-Alba

Slighe-trama ùr Ghlaschu ceum nas fhaisge?

Le alasdairmaccaluim

Tha an Còmhdhail Alba air phlana ùr airson còmhdhail fhoillseachadh a bhios a’ suidheachadh nam prìomhachasan airson an ath fhichead bliadhna.

Am measg rudan eile, tha iad ag ràdh gum beachdaich iad air a’ phlana airson slighe-trama ùr airson Glaschu, a’ ceangal meadhan a’ bhaile ri Port-adhair Ghlaschu is Pàislig taobh Baile a’ Ghobhainn, Rionnag a’ Bhàis*, Braehead agus Rinn Friù.

Tha mi air mapa Gàidhlig a dhèanamh den t-slighe a thathar a’ moladh. Bhiodh an t-slighe seo fìor mhath – tha e a’ ceangal meadhan Ghlaschu ris a’ phort-adhair, a’ cur còmhdhail phoblach nas fheàrr air dòigh do stiùidio a’ BhBC is STV agus le ceangal trama ann ris a’ bhaile as motha an Alba aig nach eil stèisean: Rinn Friù. Tha e cuideachd a’ cuideachd le ath-bheothachadh eaconomach is sòisealta Bhaile a’ Ghobhainn agus a’ cur còmhdhail phoblach rèile air dòigh gu mòr-ionad bhùitean Braehead agus dhan Ospatal.

Gheibhear mapa nas hi-res air Flickr.

‘S e deagh phròiseact a tha seo agus tha mi an dùil is an dòchas gun tèid e air adhart.

Port-adhair Bharraigh (Cha robh dealbh agam de phort-adhairt Ghlaschu!)

(*Far ainmeil an Ospatail)

Alasdair

Tadhail air Trèanaichean, tramaichean is tràilidhean

Gaelic Word of the Week – Happy Valentines Day

Le Oifigear Gàidhlig

Each week we publish the text of our Gaelic Word of the Week podcast here with added facts, figures and photos for Gaelic learners who want to learn a little about the language and about the Scottish Parliament – Pàrlamaid na h-Alba. This week we are looking at Valentines Day . Valentine’s Day will soon be … Leugh an corr de

Tadhail air Blog Pàrlamaid na h-Alba

A’ chiad trama dealanach ann an Alba!

Le alasdairmaccaluim

Dh’fhosgail a’ chiad slighe-trama dealanach ann an Alba ann an 1889.

Ach cha robh i ann an Glaschu no Dùn Èideann no fiù’s ann an Dùn Dè no Obar Dheathain.

Slighe-trama Chaisteal Tarrais, Siorrachd Lannraig

’S ann a bha i ann an Caisteal Tarrais (Carstairs) ann an Siorrachd Lannraig a Deas, eadar stèisean Chaisteal Tarrais agus Taigh Chaisteal Tarrais (air a bheil Taigh Menteith an-diugh). Chaidh a thogail le uachdaran na sgìre a bha a’ fuireach san taigh agus ’s e loidhne phrìobhaideach a bh’ ann.

Bha an t-slighe-trama mìle a dh’fhaid agus rinneadh an dealan air a son le dealan-uisge a rinneadh ann an Abhainn Chluaidh faisg air làimh.

Mapa den loidhne bho: https://travegeo.com/Carstairs_House_Tramway-23177?sharemap

Cha do mhair e ro fhada – sguir na tramaichean dealanach ann an 1896 agus chleachd iad eich gus an do dhùin e mu dheireadh ann an 1925.

Le Greg Morss, CC BY-SA 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=13606093

Alasdair

Tadhail air Trèanaichean, tramaichean is tràilidhean