Oh the humanity! Trèanaichean hàidhdreaidein (agus bataraidh) aig COP26 #gàidhlig

Le alasdairmaccaluim

Bha tòrr a’ dol ann an Glaschu a thaobh còmhdhail sheasmhach an t-seachdain seo rè COP26.

Tha gu leòr air a bhith ag ràdh nach robh ann an COP ach cop agus nach deach gu leòr a dhèanamh. Nuair a sgrìobh mi seo bha sinn fhathast a’ feitheimh ris an aonta mu dheireadh.

Ach bha COP26 math air co-dhiù aon rud – a’ taisbeanadh còmhdhail sheasmach den t-seòrsa a bhios a dhìth oirnn san àm ri teachd.

Tha an Riaghaltas ag amas air lìonra rèile na h-Alba air fad a dhì-charbonachadh ro 2035. Nì iad seo tro bhith a’ cur uèirichean dealain an àirde airson a’ mhòr-chuid de na loidhnichean ann an Alba. Ach gus an tachair sin, agus airson nam beagan loidhnichean far nach biodh sin prataigeach (Loidhne na Gàidhealtachd a Tuath, Loidhne a’  Chaoil is Loidhne na Gàidhealtachd an Iar), bithear a’ cleachdadh trèanaichean dealanach le bataraidhean agus trèanaichean hàidhdreaidein.

Clas 230 BEMU (‘Battery Electric Multiple Unit’), Crois mo Liubha, Glaschu

Bha an dà chuid trèana dhealanach agus trèana hàidhdeaidein gan taisbeanadh aig Stèisean a’ Mheadhain rè COP agus rinn iad tursan gach latha airson daoine aig COP26 airson sealltainn dhaibh mar a bha an teicneòlas ag obair.

Cha robh mi cudromach gu leòr gus cuireadh fhaighinn airson a dhol orra ach chaidh mi a-mach air safari rèile gus am faicinn.

Seo an trèana hàidhdeaidein “Hydroflex” air Cearcall Cathcart agus seo an trèana bataraidh (D-train – seann trèana tiùb Lunnainneach ’suas-chuairtichte’) ann an Crois mo Liubha.

Clas 799 (HMU – Hydrogen Multiple Unit)

Ann am meadhan a’  bhaile, bha tòrr bhusaichean dealanach rim faicinn, a’  gabhail a-steach busaichean shuttle gu COP26 agus am bus eadar na stèiseanan uile. Chaidh mi air a bhus eadar Stèisean a’ Mheadhain agus Stèisean Sràid na Banrighinn agus bha e samhach, luath is spaideil.

Tha e math adhartas fhaicinn. Thathar a’ dealanachadh loidhne Chille Bhrìde an Ear an-dràsta fhèin is tha an Riaghaltas dìreach air aontachadh loidhne Barrheid a dhealanachadh cuideachd. Agus tha busaichean dealanach air fàs gu math cumanta sa bhaile a-nis cuideachd. Thòisich busaichean dealanach aig First Bus gu Milton bho chionn cha mhòr dà bhliadhna agus sna beagan sheachdainean a dh’fhalbh tha iad air fàs tòrr nas cumanta le tòrr aca a-nis aig companaidh busaichean McGills ann an Glaschu is Schd Rinn Friù.

B’ fheàrr leam gun robh adhartas cho mòr is cho luath seo ga dhèanamh air a h-uile rud eile sa cho-labhairt!

Alasdair


Tadhail air Trèanaichean, tramaichean is tràilidhean

Powered by WPeMatico

Oh the humanity! Trèana haidridein do dh’Alba #gaidhlig

Le alasdairmaccaluim

Rinneadh deuchainnean air trèanaichean bataraidh-dealanach ann an Alba ann an 2018 mar phàirt de phlana Riaghaltas na h-Alba gus rathaidean-iarainn na h-Alba a dhì-charbonachadh.

Clas 230 no D-train – trèana battaraidh dealanach, Bo’ness, 2018

Chaidh ainmeachadh an t-seachdain seo gu bheil deuchainn de theicneòlas haidridein gu bhith againn cuideachd mar phàirt den targaid gus lionra-rèile gun charbon a bhith againn ro 2035.

Thèid uidheamachd haidridein a chur a-steach do sheann thrèanaichean Clas 314 a thàinig à seirbheis an-uiridh.

Clas 314, An Dùn Breac, 2019

Tha trèanaichean bataraidh dealanach gu math freagarrach airson tursan goirid far nach deach loidhnichean a dhealanachadh le uèirean  fhathast – no far nach eil coltas ann gun tèid an dealanachadh gu bràth. Tha iad saor a thogail agus a ruith. Nì iad mu 40 mìle eadar charge is mar sin, bhiodh iad freagarrach airson loidhnichean leithid Glaschu gu Cnoc Màiri, Glaschu gu Cill Mheàrnaig no Glaschu – Cille Bhrìde an Ear (a thèid a dhealachadh latha de na làithean) no Inbhir Ùige-Inbhir Theòrsa (nach tèid a dhealanachadh mar thoradh air cho beag de sheirbheisean a th’ ann).

Tha trèanaichean haidridein nas daoire ach nì iad astaran tòrr nas fhaide air tanca làn. Ghabhadh an cleachdadh airson nan loidhinichean fada uile far nach eil cumhachd an dealain ann, m.e Loidhne na Gàidhealtachd an Iar agus Loidhne na Gàidhealtachd a Tuath agus Loidhne a’ Chaoil agus cuideachd seirbheisean eadar-chatharach bho Ghlaschu/Dùn Èideann gu Inbhir Nis is Obar Dheathain agus Obar Dheathain gu Inbhir Nis.

Feumar tòrr dealain gus haidridean a dhèanamh ach le tuathanasan gaoithe, gabhaidh a dhèanamh ann an dòigh gu math uaine. Gu tric, bithear a’ cruthachadh cus dealain na tha a dhìth air an an lìonra agus gabhaidh an dealan seo a chleachdadh gus haidridean a dhèanamh.

Tha e gu math brosnachail gu bheil adhartas ga dhèanamh cho luath air lìonra rèile na h-Alba aig an àm seo.

Alasdair

 


Tadhail air Trèanaichean, tramaichean is tràilidhean

Powered by WPeMatico